Ik ben al heel wat jaartjes een groot fan van kurkuma. Ik ben zo’n “ die hard” die iedere morgen een glas kurkuma met wat peper in water mengt en in één keer achterover slaat. Dit doe ik trouw iedere morgen, ik sla geen dag over, en dit inmiddels al zeker 6 jaar. De grootste reden waarom ik dit doe, is dat het knetter-gezond is. Ik vind kurkuma ook niet vies. Ik gebruik het vrij regelmatig door mijn voeding.

Over de medicinale werking van kurkuma wordt inmiddels steeds meer bekend. Nog steeds vinden er talloze wetenschappelijke onderzoeken plaats, om de claims die we inmiddels allemaal wel kennen, te onderbouwen. Er zijn al een tiental gezonde voordelen wetenschappelijk bewezen:

1) De bioactieve stoffen van kurkuma zijn geneeskrachtig.

De bioactieve stoffen in kurkuma vinden we voornamelijk terug in de stof curcumine. De bioactieve stoffen hebben een gunstig effect op weefsels en cellen.

2) Het kan helpen kanker te bestrijden/af te remmen

Curcumine heeft op moleculair niveau een negatief effect op de groei, ontwikkeling en verspreiding van kankercellen. Het kan mogelijk een grote rol spelen in het voorkomen van kankersoorten , die voornamelijk voorkomen in ons verteringsstelsel.

3) Curcumine kan mogelijk Alzheimer verminderen of voorkomen.

Curcumine kan de bloed-brein barrière oversteken en heeft meerdere lichamelijke verbeteringen laten zien met betrekking tot het voorkomen en het ziekteverloop van Alzheimer.

4) Curcumine werkt ontstekingsremmend.

Het geeft een bewezen positief effect op de chronische ontstekingsziekte artritis, een aandoening die erg veel voorkomt in de Westerse wereld. Curcumine kan door zijn krachtige ontstekingsremmende werking tot vermindering van symptomen leiden.

5) Curcumine kan veroudering tegengaan.

Curcumine kan helpen in het bestrijden van talloze ouderdomsziekten als kanker, hart en vaatziekten en Alzheimer. Dit betekent dat curcumine een positief effect kan hebben op de levensduur. Het wordt dan ook erg veel toegepast in “ anti-aging” producten in cosmetica. Mogelijk helpt curcumine mee in de strijd tegen ouderdomskwalen en andere leeftijdgerelateerde aandoeningen.

6) Curcumine is een natuurlijke ontstekingsremmer.

Curcumine kan mogelijk werken als een natuurlijk antibiotica. Het kan tevens een gunstig effect hebben op tal van andere chronische ontstekingen in ons lichaam.

7) Curcumine maakt ons toegankelijker voor antioxidanten.

Curcumine heeft een zeer krachtige antioxidanten werking. Het neutraliseert vrije radicalen en stimuleert onze lichaamseigen antioxidanterende mechanismen.

8) Curcumine helpt mogelijk bij het onderhoud van ons brein.

Curcumine heeft een gunstig effect op het BDNF, het Breingerelateerde Neurotrofe Factor gehalte, waardoor de aanmaak van nieuwe neuronen verhoogd wordt. Het kan hierdoor een belangrijke rol spelen in het bevechten van degeneratieve bruinaandoeningen , zoals bijvoorbeeld Alzheimer.

9) Curcumine vermindert de kans op hart en vaatziekten.

Curcumine kan een belangrijke rol spelen in de bescherming tegen hart en vaatziekten. Het verbetert de functie van het endotheel en is een krachtig antioxidant en ontstekingsremmer.

10) Curcumine heeft mogelijk een positief effect op depressie.

Curcumine is mogelijk net zo effectief als een antidepressivum, en geeft je BDNF gehalte een boost, wat voor verlichting van diverse symptomen kan leiden.

Alhoewel wetenschappelijk bewezen, zijn er nog erg veel onderzoeken nodig om deze daadwerkelijk te kunnen onderbouwen. Vooral op gebied van kankerpreventie wordt er op dit moment erg veel onderzoek gedaan.

Het Nationaal Fonds tegen kanker heeft reeds twee onderzoeken gesubsidieerd met kurkuma. Dit gebeurde in het AMC. De onderzoeken waren gericht op:

– onderzoek naar de werkzame stof curcumine in de behandeling bij kanker, o.l.v Michal Heger

– onderzoek naar de behandeling van slokdarmkankerpatiënten met kurkuma en dendritische celtherapie ( een eveneens weinig belastende therapie voor kankerpatiënten) Daaruit kwamen veelbelovende resultaten, maar zoals eerder gezegd, is er nog erg veel onderzoek nodig.

OPNEEMBAARHEID van kurkuma

Er bestaan verschillende soorten middelen om curcuma in te nemen. Te beginnen met normaal curcuma poeder, wat te koop is als specerij in de supermarkt. Het percentage werkzame stof in een dergelijk poeder ligt vrij laag. Indien het biologisch is en van de hoogste kwaliteit, dan is dat maximaal 2,4%. In voedingssupplementen zijn de curcuminoïden geconcentreerd met vaak een aanwezigheid van 95%. Afhankelijk van het beoogde effect verschilt de therapeutische dosis die nodig is. Voor de remming van ontsteking, neuroprotectie en preventie van arteriosclerose is minder nodig dan voor het voorkomen van kanker. Er is een beperkte biobeschikbaarheid na orale toediening door snelle conjugatie in de darm en lever. Tussen 40 en 85% van curcumine verlaat het maag-darmkanaal met de ontlasting. Voor een lokaal effect (in het maagdarmkanaal), is curcuma een uitstekend middel, en er is bewijs dat orale curcumine accumuleert in weefsels van het maagdarmkanaal. Met betrekking tot de effecten op de galblaascontractie en serumlipidperoxidatie is er een relatief lage dosis effectief. Curcumine verdwijnt snel uit de bloedcirculatie. Om de intestinale absorptie te verbeteren, wordt curcumine in combinatie met zwarte peperextract gebruikt. Het gepatenteerde bioperine® (zwarte peperextract) zorgt voor een 20 keer hogere en effectievere opneembaarheid van curcuma.

WELKE KURKUMA?

Er zijn wel meer dan 70 soorten kurkuma, waaronder zelfs een witte kurkumawortel. Daar zit vrijwel geen curcumine in en is deze soort dan ook vrij zinloos, om preventief te gebruiken om medische redenen. Als je kurkuma koopt, let dan op, dat de kurkuma is gemaakt van de kurkuma ” longa” wortel. Deze kun je nauwelijks terugvinden in supermarkten. De longa geelwortel bevat de meeste gezonde voordelen van alle kurkuma soorten. Als je de kurkuma longa ook nog eens biologisch koopt, heb je de variant die 2,4% werkzame stoffen bevat. Andere soorten bevatten vrijwel nauwelijks werkzame stoffen, en zijn in het ergste geval extra bewerkt, waardoor het geen voedingswaarde meer heeft.

biologische Kurkuma longa.

GOLDEN MILK

We zien het plots steeds vaker: golden milk. Een geel drankje van kurkuma. Golden milk is in de Ayurvedische wereld al jarenlang een begrip. Het is een Indiaas drankje van oorsprong, ooit bedacht door een yoga instructeur. Het wordt al eeuwen in de geneeskunde gebruikt, en dat blijkt terecht, bewijzen steeds meer onderzoeken.

Golden milk wordt traditioneel gemaakt met honing, ( amandel) melk, kurkuma ( wortel), water, kaneel en gember ( wortel), maar er zijn inmiddels vele andere varianten.Er wordt ook vaak peper toegevoegd om de opneembaarheid van de kurkuma te bevorderen. Je kunt ook gemalen gedroogde biologische kurkumapoeder gebruiken. Dit wordt in de Westerse landen veel meer gebruikt. Kurkuma wortel geeft een enorme gele kleur af, bij het snijden/malen. Hou hier rekening mee als je verse kurkumawortel wilt gebruiken. Het is ook niet aan te raden om de kurkumawortel in de keukenmachine fijn te malen. Je mengkom zal nog maanden geel zien…. Gebruik huishoudhandschoenen als je de kurkumawortel aansnijdt.

Ik bedacht een gezonde variant op de traditionele golden milk. Ik heb gebruik gemaakt van biologische kurkumapoeder. Wil je verse wortel gebruiken, gebruik dan ongeveer een duimdik stukje en snij deze zeer goed fijn. Dit geldt ook voor de gemberwortel, als je ervoor kiest deze te gebruiken in plaats van gemberpoeder. Zeef de melk na het koken.

Voor de opneemnaarheid is een klein beetje vet nodig. In amandel en havermelk ( met name in amandelmelk, en in havermelk met name als je deze zelf maakt) zit voldoende om de opneemnaarheid te vertegenwoordigen. Je kunt ook een beetje kokosolie gebruiken. Pas op, als je bloedverdunners gebruikt, of last hebt van gal-problematiek ( galstenen enz) en vrij gevoelig bent op de maag , te veel kurkuma kan dan averecht werken.

Dit heb je nodig:

( voor 500 ml melk)

• 500 ml haver of amandelmelk
• 10 druppels greensweet-stevia ( smaak naar keuze, ik heb amandel gebruikt)
• een afgestreken eetlepel kurkuma ( kies liefst de biologische variant)
• een halve theelepel biologische gemberpoeder
• een halve theelepel ceylon kaneelpoeder
• een flinke snuf zwarte peper of cayennepeper
• Optioneel: een theelepel ” de witte parel” kokosolie

Zo maak je het:

Meng in een blender alle ingrediënten kort door elkaar en schenk over in een ( liefst gietijzeren) pan. Breng de melk al roerend aan de kook. Giet de warme melk over in een glazen fles en laat afkoelen.

Het beste is, om de melk direct op te drinken. Je kunt het bewaren in de koelkast, maar de werking zal dan wat achteruit gaan. In de koelkast kun je het maximaal een week bewaren.

Je kunt Golden Milk ook maken met een ” starter” in de vorm van een kurkuma pasta. Dit is net zo eenvoiudig, en het voordeel is, dat je deze pasta op voorraad kunt maken, omdat het wekenlang houdbaar is in de koelkast. Je maakt de pasta, door 200 ml water samen met 4 eetlepels kurkuma longa + een eetlepel zwarte peper in een steelpan op het vuur te zetten, en al roerend aan de kook te brengen. Zodra de massa kookt, het vuur laag draaien, en alles ongeveer 5/8 minuten door laten koken. Schenk de pasta over in een glazen pot, en laat afkoelen. Bewaren in de koelkast.

Om golden milk te maken: roer een eetlepel kurkumapasta, 200 ml haver of andere melkvervanging, een eetlepel kokosolie, en enkele druppels stevia ( karamelsmaak is aan te raden!) in een steelpan op hoog vuur goed door elkaar, en laat koken. Meteen lekker heet uitdrinken is het lekkerst!